Werkwijze

Theoretisch en praktisch
Voor mijn scriptie heb ik zowel een theoretisch als een praktisch onderzoek uitgevoerd. Allereerst heb ik met behulp van literatuur en Genette theorie zelf een overzicht gemaakt van de veranderende paratekst bij e-books, in vergelijking met papieren boeken. Daaruit heb ik een model opgesteld, waarbij bleek dat er soorten paratekst zijn waar niets aan verandert, er zijn vormen van paratekst zijn die (gedeeltelijk) veranderen of wegvallen en er een aantal nieuwe typen parateksten kan worden gesignaleerd.

Afbakening
Het lezersonderzoek beperkte zich tot romans uit het Nederlandse literaire veld in digitale vorm. Deze e-books moesten door de lezer op een leesapparaat gelezen worden, zoals een e-reader of een iPod/iPhone. Een laptop werd niet onder draagbaar leesapparaat gerekend. Bovendien moesten de respondenten regelmatig tot vaak e-books op een leesapparaat lezen. Iemand die af en toe de digitale versie van de krant leest op zijn computer werd dus niet meegerekend.

Methode
Het lezersonderzoek is uitgevoerd door middel van diepte-interviews, in het bijzonder halfgestructureerde interviews; de meeste vragen stonden niet van tevoren vast, maar het onderzoeksonderwerp wel. Op die manier kon goed doorgevraagd worden naar de mening van de respondenten. Enkele vragen van het interview waren wel gestructureerd, zoals vragen over de leeftijd, de woonplaats en de dagelijkse bezigheden van de respondent. Tijdens de interviews kwam een aantal vaststaande onderwerpen aan de orde, die door een open beginvraag en doorvragen werden uitgediept. Er waren geen vooraf vastgestelde antwoorden waaruit de respondent moest kiezen; de respondenten hadden de ruimte om in hun eigen bewoording te antwoorden. Bij de openingsvragen werden vaak wel een aantal trefwoorden genoemd, om de vraagstelling voor de respondent te verduidelijken en de respondent de mogelijkheid te geven om zoveel mogelijk informatie te geven.

Vraagstelling
De betekenis van paratekst is niet van tevoren uitgelegd. Er is de respondenten gevraagd of hen, in een vergelijking van een papieren boek met een e-book, dingen opvallen met betrekking tot de presentatie van de tekst in zijn context. Aan de hand van de gegeven en uitgewerkte antwoorden moest blijken of de lezer zich bewust is van een verandering in paratekst in e-books. Daaruit kon dan weer duidelijk worden of het opgestelde theoretische model met de veranderingen in paratekst bij e-books ook in de praktijk houdbaar was.